Medicijnen. Iets waar je dagelijks als zorgverlener mee te maken krijgt. Je draagt misschien wel zorg voor het uitzetten, aanreiken en toedienen van medicijnen. Maar, mag je alle medicijnen zomaar overal mee innemen of is er misschien wel sprake van een wisselwerking? Wij leggen het jou allemaal uit in deze blog van Zuster-055!
Wat zijn medicijnen?
Een medicijn is een stof dat effect heeft op het lichaam. Met medicijnen moet je uiterst zorgvuldig omgaan. Het kan grote gevolgen hebben als je een zorgvrager de verkeerde medicijnen geeft, of een verkeerde dosis. Bovendien ben je aansprakelijk als je een fout maakt.
Opname van medicijnen
Het opnemen van medicijnen in het lichaam kan op verschillende manieren gebeuren. Dit noemen wij absorptie. Je kunt de opname verdelen in 3 categoriën:
1: Enteraal
2: Parenteraal
3: Lokaal
Bij enterale toediening wordt het geneesmiddel toegediend via de darmen. Als iets via de enterale weg wordt toegediend, zal het eerst via de maag en darmen moeten worden opgenomen. Dit gaat dus langzaam en geleidelijk. Uiteindelijk wordt het uitgescheden en zal de concentratie weer dalen.
Bij parenterale toediening wordt het geneesmiddel toegediend buiten het maag-darmstelsel om. Als iets parenteraal wordt toegediend, bijvoorbeeld een injectie, dan zit het medicijn veel sneller in het bloed. Deze hoeven namelijk niet eerst via de lever.
En tot slot lokale toediening. Bij lokale toediening wordt het geneesmiddel toegediend direct op de plaats.
Wisselwerking
Ieder medicijn heeft zijn of haar eigen werking. Zo is het ene medicijn ter genezing en het andere weer bedoeld verlichting van klachten.
Elk medicijn heeft zijn eigen werkzame stof. Wanneer je meerdere medicijnen tegelijkertijd neemt, dan kunnen deze medicijnen elkaar versterken. Wij noemen dat dan een wisselwerking.
In principe kan zo’n wisselwerking niet kwaad, maar soms kan een wisselwerking voor problemen zorgen. Het medicijn kan dan soms verzwakken of juist versterken. Daarnaast kan het ook zo zijn dat een medicijn niet meer goed in het lichaam wordt opgenomen, waardoor het niet meer goed werkt.
Wisselwerking en voeding
Dat er een wisselwerking kan ontstaan in medicijnen heb je natuurlijk net gelezen. Maar wist jij dat voedsel ook medicijnen kunnen beïnvloeden?
Zuivel
Iets waar je mee moet oppassen in zuivel en schildkliermedicatie. In zuivel zit namelijk Calcium. Calcium blokkeert het absorberen van de schildklier medicatie. Je kunt het liefst 3 à 4 uur wachten na het innemen van je medicijnen voor je zuivel producten weer neemt.
Koffie
Wanneer je antidepressiva slikt, is het raadzaam voorzichtig te zijn met het drinken van koffie. Het hoge cafeïne gehalte versterkt de effecten van de antidepressiva, wat weer de effecten van de bijwerkingen verergerd. Zo kun je last krijgen van trillingen, paniekaanvallen en slapeloosheid.
Bladgroente
Slik je bloedverdunners? Pas dan op met bladgroenten. Om de medicijnen hun werk goed te laten doen is het belangrijk de hoeveel vitamine K die je binnen krijgt in de gaten te houden. Vitamine K draagt namelijk bij aan het klonteren van je bloed, iets wat je met bloedverdunners juist probeert te voorkomen.
Drop
Drop, een snoepgoed dat wij allemaal wel lusten. Maar is het allemaal wel zo gezond? Wist jij dat drop samen met diuretica (plaspillen) kan leiden tot extra afbraak van kalium met als gevolg vermoeidheid, zwakke spieren en zelfs verhoogde bloeddruk? Oppassen dus.
Alcohol
Dat alcohol niet altijd even goed is weet jij natuurlijk al. Maar wist je dat alcohol in combinatie met verschillende medicijnen er voor kan zorgen dat het medicijn versterkt of juist vermindert? Iets om zeker goed in de gaten te houden.
Grapefruitsap
Over het algemeen is grapefruitsap heel gezond. Maar in combinatie met een aantal medicijnen kan het vervelende gevolgen hebben. De werking van de volgende medicijnen wordt versterkt door grapefruitsap:
- bloeddrukverlagende middelen: de bloeddruk wordt te laag zodat je er duizelig van kan worden
- bloedvet verlagende middelen
- hartmedicijnen
- astmamedicijnen
St. Janskruid
Het verlaagt bij sommige medicijnen de hoeveelheid werkzame stof in het bloed, waardoor deze niet meer zo goed werken. Zo wordt onder andere de werking van bloedverdunners en digoxine (hartmiddel) verlaagd. Daarnaast versterkt St. Janskruid de werking van bepaalde antidepressiva (SSRI’s), waardoor bijwerkingen kunnen optreden.
Wat is dan de beste manier van inname?
Gewoon met een glas water. Voor of na de maaltijd. Afhankelijk van het medicijn.
Meer weten over medicijnen?
Maak dan één van onze e-learnings!
